Ο Βιολιστής στη στέγη

Το Σατιρικό Θέατρο φέτος γιορτάζει τα 30χρονά του. Γι αυτό το λόγο φέτος ανεβάζει κλασικά έργα του παγκόσμιου, ελληνικού και κυπριακού ρεπερτορίου. Επίσης το 2014 συμπληρώνονται 40 χρόνια από την Τούρκικη Εισβολή και 40 χρόνια προσφυγιάς. Τα κυριότερα θέματα που πραγματεύεται ο Γιόζεφ Στάϊν στο “Βιολιστή στη στέγη” είναι η διατήρηση των παραδόσεων ενός λαού, ο βίαιος ξεριζωμός από τις πατρογονικές εστίες, η προσφυγιά και η συναδέλφωση των λαών.

Η μελωδία του θρυλικού «If Ι were a rich man» είναι σε όλους μας γνωστή. Και αυτό γιατί η μουσική που συνέθεσε πριν από 50 χρόνια ο Τζέρι Μποκ για το κλασικό μιούζικαλ έχει διαγράψει τη δική της, αυτόνομη, διαδρομή υπερβαίνοντας τα όρια της παράστασης ή της κινηματογραφικής ταινίας.

Βασισμένο στο διήγημα «Ο Τεβιέ και οι θυγατέρες του» του ρωσοεβραίου συγγραφέα Σαλόμ Αλέιχεμ, ο «Βιολιστής στη στέγη» είναι ένα από τα πρώτα μιούζικαλ που αγνόησαν την εμπορική «συνταγή» του Μπρόντγουεϊ και έφεραν επί σκηνής ζητήματα όπως η φτώχεια, ο διωγμός, ο ξεριζωμός και η προσπάθεια να διατηρήσει κανείς τις παραδόσεις όταν γύρω του τα πάντα καταρρέουν.

«Ο Βιολιστής στη στέγη» πραγματεύεται την ιστορία μιας εβραϊκής οικογένειας που ζει στην επαναστατική Ρωσία του 1905. Τα πογκρόμ που γίνονται εναντίον των Εβραίων είναι ανελέητα, ενώ η οικογένεια του Τεβιέ (Γιώργος Μουαίμης) - του πάτερ φαμίλια του έργου - ζει σε ένα ειρηνικό χωριό, την όμορφη Ανατέβκα, όπου συμβιώνουν αγαπημένοι χριστιανοί και εβραίοι χωρικοί. Ο Τεβιέ, ένας ο καλοκάγαθος γαλατάς, ο οποίος ζει με τη γυναίκα του Γκόλντε (Μαριάννα Καυκαρίδου) και τις πέντε κόρες του (Μαρία Πογιατζή, Μαρία Ανδρέου, Ειρήνη Σαλάτα, Χρυστάλλα Καλλένου και Μαρία Χριστοφόρου) μια ζωή σύμφωνα με τις παραδόσεις της εβραϊκής θρησκείας, τις οποίες προσπαθεί να κρατήσει ζωντανές μέσα στο σπίτι του και ενώ γύρω του ο κόσμος αλλάζει. Οταν η μεγαλύτερη κόρη του, η Τζέιτελ (Μαρία Πογιατζή), του ζητεί να της επιτρέψει να παντρευτεί τον εκλεκτό της καρδιάς της, αντί για αυτόν που της προξενεύει ο ίδιος, ο Τεβιέ αντιμετωπίζει ένα δίλημμα: να κάνει ευτυχισμένο το παιδί του ή να διατηρήσει τις τόσο σημαντικές για τον ίδιο παραδόσεις; Εν τω μεταξύ τα ιστορικά γεγονότα που συμβαίνουν στην τσαρική Ρωσία, με τον διωγμό των εβραίων να βρίσκεται σε εξέλιξη, αγγίζουν ήδη και την ήσυχη κοινωνία της Ανατέβκα...

Ο Τεβιέ συναντά τον πλούσιο χασάπη τον Λάζαρο Γουλφ (Βασίλης Μιχαήλ) στην ταβέρνα του Μόρντχα (Μιχάλης Κορναράκης), υποθέτοντας λανθασμένα ότι θέλει να αγοράσει την αγελάδα του. Μόλις η παρεξήγηση ξεκαθαρίσει ότι ο εξηντάχρονος χήρος ο Λάζαρος δεν είναι την αγελάδα του που θέλει αλλά την κόρη του, ο Τεβιέ συμφωνεί να του δώσει την Τζέϊτελ. Όλοι στην ταβέρνα συμμετέχουν στον εορτασμό της καλής τύχης του Τεβιέ. Ακόμα και οι Ρώσοι νέοι που βρίσκονται εκεί συμμετέχουν στον εορτασμό και αναδείκνείουν τις χορευτικές τους ικανότητες με ρωσικούς χορούς και τραγούδια (Μάρκος-Ιούλιος, Ηλίας Ανδρέου και Κώστας Κωνσταντίνου). Μετά τη χαρά έρχεται το μαντάτο από τον Αστυνόμο (Σπύρος Γεωργίου), ο οποίος προειδοποιεί τον Τεβιέ ότι πρόκειται να γίνει μέσα στις επόμενες εβδομάδες ενα μικρό πογκρόμ για εκφοβισμό. Ο Αστυνόμος τρέφει συμπάθεια προς την εβραϊκή κοινότητα, ο Τεβιέ είναι φίλος του, αλλά είναι ανίκανος να αποτρέψει τη βία.

Εντω μεταξύ μία από τις πέντε κόρες του Τεβιέ η Χόντελ ερωτεύεται και δέχεται πρόταση γάμου από ένα φοιτητή από το Κίεβο τον Πέρτσικ (Ιωάννης Χαραλάμπους) και φεύγει μαζί του για τα βάθη της Ρωσίας, Παρακολουθώντας τη ζωή της οικογένειας, γνωρίζουμε και τις υπόλοιπες κόρες του Τεβιέ και τους αντίστοιχους γαμπρούς. Μία κόρη δέχεται πρόταση γάμου από τον πλούσιο χήρο χασάπη του χωριού τον Λάζαρο Γουλφ απορρίπτει όμως την πρόταση γιατί η καρδιά της ανήκει σε ένα φτωχό ράφτη τον Μότελ Καμζόϊλ (Ανδρέας Ρόζου). Δυνατή στιγμή του έργου αποτελεί το μουσικοχορευτικό κομμάτι όπου το φάντασμα της γυναίκας του χασάπη Σάρα (Μαρία Ανδρέου) «επιτίθεται» από τον κάτω κόσμο. Η άλλη κόρη η Χάβα ερωτεύεται τον Ρώσο Φιέτκα. ενώ χαρακτηριστική μορφή του έργου, η προξενήτρα Γιέντε (Πόπη Αβραάμ), η οποία προσπαθεί να παντρέψει τις κόρες του Τεβιέ, εκείνες όμως διαλέγουν μόνες τους τον δρόμο που θα ακολουθήσουν.

Μέσα όμως από την απλή αυτή ιστορία περνούν τα μηνύματα της συναδέλφωσης των λαών, της αρμονικής συνύπαρξης των θρησκευτικών ομάδων, της ανοχής στη διαφορετικότητα, του σεβασμού στα ήθη και τις παραδόσεις των άλλων. Το έργο ξεκινά με έναν εκπληκτικό μουσικό μονόλογο του Τεβιέ που αναφέρεται στην παράδοση και τη μεγάλη αξία που έχει αυτή στην Ιστορία του εβραϊκού λαού. Στη συνέχεια όμως, με τις ενέργειες των παιδιών του, ανακαλύπτει και ο ίδιος - υπέρμαχος της παράδοσης - ότι όταν αυτή δεν ανανεώνεται και δεν συμβαδίζει με τις κοινωνικές ανάγκες, τότε, η αξία της μηδενίζεται. Μαζί με τις κόρες του, ωριμάζει και ο ίδιος ο Τεβιέ και η γυναίκα του Γκόλντε η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε πατέρα και παιδιά.

Ο βιολιστής στη στέγη (Γρηγόρης Πετρή) ένας νέος με λυπημένα αλλά ταυτόχρονα παιχνιδιάρικα μάτια, ο οποίος φαίνεται να μην υπακούει πια στους νόμους της φυσικής και με ονειρική σιγουριά ακροβατεί στις στέγες ενώ παράλληλα παίζει βιολί, είναι ένα από τα σταθερά μοτίβα του ρωσοεβραίου εξπρεσιονιστή ζωγράφου Μαρκ Σαγκάλ. Ο Σαγκάλ αφήνει τον βιολιστή του μερικές φορές ακόμη και να πετάξει, ίσως για να αποσαφηνίσει στον θεατή ότι αυτή η μορφή δεν είναι αληθινή, ότι επισκέπτεται μόνο λίγους, ότι εγκατοικεί στο όνειρο των ανθρώπων που αγαπούν τα παραμύθια και αποδέχονται το παράλογο: για τα παιδιά, λόγου χάρη, είναι σχεδόν αυτονόητο ότι ο κοκκινοπράσινος βιολιστής μπορεί να αιωρείται επάνω από τις στέγες. Όταν βλέπει κανείς τον βιολιστή στη στέγη, δεν μπορεί να ξέρει αν την επόμενη στιγμή θα συνεχίσει να παίζει μουσική ή θα γκρεμιστεί. Παρά τη φαινομενική αταραξία του, νιώθει κανείς την ένταση στο σώμα του. Ο βιολιστής φοβάται. Και παίζει όσο το δυνατόν πιο ωραία, γιατί η μελωδία αυτή θα μπορούσε να είναι και το τελευταίο του τραγούδι.

Οι εβραίοι κάτοικοι της Ανατέβκα κινδύνεψαν το 1905 τόσο όσο και αυτός ο βιολιστής. Για τους εβραίους ο φόβος του διωγμού είναι πανταχού παρών: Γι' αυτόν τον λόγο στη χαρά των εβραίων λανθάνει μια βαθιά μελαγχολία: όσο ευτυχής και να είσαι, την επόμενη στιγμή ενδέχεται να γκρεμιστείς.

Ταυτότητα Παράστασης:
Σκηνοθεσία Στέλιος Καυκαρίδης
Σκηνικά-κοστούμια Κώστας Καυκαρίδης
Μουσική Τζέρι Μποκ
Διδασκαλία τραγουδιών Μαρία Ανδρέου
Χορογραφίες Αντιγόνη Τασουρή
Φωτισμοί Βικέντιος Χριστιανίδης

Στο ρόλο του Τεβιέ ο Γιώργος Μουαίμης. Τους υπόλοιπους ρόλους ερμηνεύουν οι Πόπη Αβραάμ, Μαριάννα Καυκαρίδου, Σπύρος Γεωργίου, Βασίλης Μιχαήλ, Ανδρέας Ρόζου, Μιχάλης Κορναράκης, Ιωάννης Χαραλάμπους, Μάρκος –Ιούλιος Δρουσιώτης, Μαρία Πογιατζή, Μαρία Ανδρέου, Άντονυ Παπαμιχαήλ, Ειρήνη Σαλάτα, Χρυστάλλα Καλλένου, Μαρία Χριστοφόρου, Θέμις Ππόλου, Γρηγόρης Πετρή, Σωκράτης Κυριακίδης, Ηλίας Ανδρέου, Κώστας Κωνσταντίνου, Έλενα Οροκλεινιώτη

Εισιτήρια online στο www.soldout-tickets.com.cy