Het Collectief

Την Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2015, το 7ο Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Φάρος θα φιλοξενήσει το διαπρεπές σύνολο Het Collectief από το Βέλγιο, σε ένα συναρπαστικό πρόγραμμα το οποίο θα περιλαμβάνει την πρώτη Παγκύπρια εκτέλεση της Συμφωνίας Δωματίου Αρ.1 του Σαίνμπεργκ, πάνω από 100 χρόνια μετά τη σύνθεσή της, και το ανατρεπτικό Workers Union του Louis Andriessen – ένα έργο που γράφτηκε κατά τη δεκαετία του 1970 και φανερώνει τον πολιτικό ιδεαλισμό του συνθέτη και την αντίστασή του στο κατεστημένο. Το πρόγραμμα των Het Collectief θα περιλαμβάνει επίσης έργα των Kaija Saariaho, Χριστίνας Αθηνοδώρου και Χάρη Σοφοκλέους.

Ο Σαίνμπεργκ έγραψε τη Συμφωνία Δωματίου Αρ.1 το 1906, περί τα τέλη της πρώτης του συνθετικής περιόδου, κατά την οποία είχε συνθέσει τα πιο τονικά του αριστουργήματα συμπεριλαμβανομένων των Verklärte Nacht και Pelléas und Mélisande. Η Συμφωνία Δωματίου αποτελεί ορόσημο στο παραγωγικό έργο του Σαίνμπεργκ, καθώς και προπομπό της εξέλιξής του σε συνθέτη του Δωδεκάφθογγου συστήματος. Και μολονότι η μουσική που έγραψε εκείνη την περίοδο ήταν αισθητά επηρεασμένη από συνθέτες του ύστερου Ρομαντισμού όπως Βάγκνερ, Μπρούκνερ και Μάλερ, στη Συμφωνία Δωματίου ο Σαίνμπεργκ φανέρωσε μια πιο λακωνική και πρωτοποριακή συνθετική γλώσσα η οποία εξακολουθούσε να είναι στην ουσία τονική αν και εξαιρετικά χρωματική. Έχοντας διάρκεια περίπου 20 λεπτά, η Συμφωνία Δωματίου γράφτηκε αρχικά για σύνολο 15 οργάνων αλλά αργότερα μεταγράφηκε σε πέντε διαφορετικές εκδοχές από τον Σαίνμπεργκ και τους δύο πιο διακεκριμένους μαθητές του, Άντον Βέμπερν και Άλμπαν Μπεργκ. Η εκδοχή του έργου για μικρότερο σύνολο – πιάνο, βιολί, βιολοντσέλο, φλάουτο και κλαρινέτο – ολοκληρώθηκε το 1922 από τον Βέμπερν, και η επιλογή των συγκεκριμένων οργάνων έγινε ούτως ώστε το έργο να συμπίπτει με την παράλληλη εκτέλεση του Pierrot Lunaire του Σαίνμπεργκ, το οποίο είχε την ίδια ενορχήστρωση.

Ο Louis Andriessen γεννήθηκε το 1939 στην Ουτρέχτη σε μουσική οικογένεια. Ο συνθέτης έχει επανειλημμένα παραλληλιστεί με Αμερικανούς μινιμαλιστές συνθέτες όπως οι Στιβ Ράιχ και Φίλιπ Γκλας μολονότι το συνθετικό του ύφος είναι πολύ πιο δυναμικό, έντονο και ασυμβίβαστο. Τα έργα του Andriessen φανερώνουν την αντίστασή του στο κατεστημένο και είναι εμπνευσμένα από τον πολιτικό ιδεαλισμό του συνθέτη και τις επαναστατικές του πεποιθήσεις. Μουσικά, ο Andriessen είχε επηρεαστεί από τον Στραβίνσκι, τον πρώιμο μινιμαλισμό, καθώς και το γκαμελάν και τη μουσική τζαζ. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά πολιτικά έργα του, το Workers Union που γράφτηκε το 1975, προορίζεται για ένα θορυβώδες σύνολο απροσδιορίστων οργάνων, των οποίων οι εκτελεστές αυτοσχεδιάζουν τις τονικότητές τους ενώ ταυτόχρονα παίζουν ‘ομορρυθμικά’. Το έργο ήταν μια προσπάθεια του Andriessen να αναπαράγει μέσω της μουσικής του μια εξιδανικευμένη αίσθηση των δημοκρατικών του πεποιθήσεών. Η αίσθηση της «συλλογικής ενότητας» που προκύπτει μέσα από το έργο αποκαλύπτει την πολιτική αισθητική του συνθέτη κατά τη διάρκεια εκείνης της εποχής – πως κανένας στο σύνολο δεν πρέπει να έχει πιο σημαντικό ή προνομιακό ρόλο από τους υπόλοιπους. Σύμφωνα με τον Andriessen: «Το έργο θα πετύχει μόνο στην περίπτωση που ο κάθε οργανοπαίχτης στοχεύει ούτως ώστε το μέρος που ερμηνεύει να έχει ένα ουσιαστικό ρόλο – ακριβώς όπως γίνεται και σε ένα πολιτικό έργο».

HET COLLECTIEF

«Αυτοί οι σπουδαίοι μουσικοί δωματίου ερμηνεύουν το σύγχρονο ρεπερτόριο με τόση αφοσίωση, τόση δεξιοτεχνία που θα μπορούσε κάλλιστα να μοιάζει με ένα πρελούδιο του Σοπέν» Classique Mais Pas Has Been

Το σύνολο μουσικής δωματίου Het Collectief ιδρύθηκε στις Βρυξέλλες το 1998. Αποτελούμενο από έναν σταθερό πυρήνα πέντε μουσικών, το Het Collectief έχει δημιουργήσει έναν ενδιαφέρων και ιδιοσυγκρασιακό ήχο, ο οποίος επιτυγχάνεται από τον ασυνήθιστο συνδυασμό εγχόρδων, πνευστών και πιάνου. Στο ρεπερτόριο τους, οι Het Collectief επιστρέφουν στις ρίζες του μοντερνισμού, στη Δεύτερη Βιεννέζικη Σχολή. Έχοντας ως αφετηρία αυτή τη γερή βάση, εξερευνούν τόσο το σπουδαίο ρεπερτόριο του 20ου αιώνα όσο και τις πιο σύγχρονες πειραματικές τάσεις. Παράλληλα, το Κουιντέτο προκαλεί αίσθηση στις συναυλίες του για τους τολμηρούς συνδυασμούς σύγχρονου και κλασικού ρεπερτορίου, καθώς και για τις διασκευές του σε μουσική της αρχαιότητας. Πέρα από τις συναυλιακές αίθουσες του Βελγίου, οι Het Collectief εμφανίζονται τακτικά σε σημαντικές αίθουσες ανά το παγκόσμιο, μεταξύ άλλων, Ολλανδία, Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Ισπανία, Πολωνία, Χονγκ Κονγκ, Περού και Βραζιλία.

Πρόγραμμα:
Άρνολντ Σαίνμπεργκ (1874-1951): Συμφωνία Δωματίου Αρ.1 (Παγκύπρια Πρεμιέρα)
Λούις Αντρίσεν (γ.1939): Workers Union (Παγκύπρια Πρεμιέρα)
Καια Σααριάχο (γ.1952): Cendres (Παγκύπρια Πρεμιέρα)
Χριστίνα Αθηνοδώρου (γ.1981): Messa Aktis (Παγκύπρια Πρεμιέρα)
Χάρης Σοφοκλέους (γ.1977): Splash Αρ.2 (Παγκόσμια Πρεμιέρα)

Πληροφορίες: Ίδρυμα Τεχνών Φάρος Τηλ. (+357) 22-663871 / www.pharosartsfoundation.org
Box Office: Από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος www.pharosartsfoundation.org/Tickets_online.htm / Τηλ. 9666-9003 (Δευ-Παρ 10:00πμ-3:00μμ)

Η εκδήλωση είναι μέρος του 7ου Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Φάρος