Μη μου άπτου

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού πραγματοποιεί μια εντελώς διαφορετική εικαστική δράση, από τις 24 Μαΐου έως τις 8 Ιουνίου 2014, σε δύο μεσαιωνικές εκκλησίες, στο Πελένδρι, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού και το Κοινοτικό Συμβούλιο Πελενδρίου. Το εγχείρημα εντάσσεται στο πλαίσιο της πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για αποκέντρωση και ανάπτυξη της πολιτιστικής καινοτομίας στην περιφερειακή τοπική αυτοδιοίκηση.

Έκθεση με έργα σύγχρονων Κυπρίων εικαστικών, διεθνούς εμβέλειας, που φέρουν προσλήψεις από τη Βυζαντινή τέχνη, στις δύο μεσαιωνικές εκκλησίες της Παναγίας Καθολικής και του Τιμίου Σταυρού (μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς) στο Πελένδρι.

Εγκαίνια: Σάββατο 24 Μαΐου 2014 στις 5.00 μ.μ.

Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, μνημείο διεθνούς πολιτιστικής κληρονομιάς, που διασώζει μια ευρεία γκάμα τοιχογραφιών από τον 12ο μέχρι τον 14ο και τον 15ο αιώνα και η παρακείμενη εκκλησία της Παναγίας Καθολικής, με σημαντικές εικόνες από τον 12ο μέχρι τον 17ο αιώνα, καθώς και ένα εξαίρετο αναγεννησιακό φρέσκο, θα φιλοξενήσουν σύγχρονες εικαστικές δημιουργίες, που φέρουν προσλήψεις από την κυπριακή τέχνη της περιόδου της φραγκοκρατίας.

Οι αναλογίες της ιστορίας στο παρόν επανερμηνεύονται και επεκτείνονται, συχνάαναπαρίστανται ελλειπτικά ή και αποβάλλονται, όπως π.χ. στις «Χρυσές Μονοχρωμίες»του Χριστόδουλου Παναγιώτου. Στους πίνακές του, που τοποθετούνται σε δύο κενέςεισδοχές, στο πάνω μέρος του εικονοστασίου στην Παναγία Καθολική, το θείο φωςκαλύπτει απ’ άκρη σ’ άκρη τη ζωγραφική επιφάνεια και απολήγει η κατεξοχήν θεματική,δεδομένου ότι οι φιγούρες αγίων παραλείπονται, σε μια διαδικασία που επικεντρώνεταιστην «απρόσωπη αίγλη» των πρώτων χριστιανικών χρόνων.

Εφόσον η γενικότερη πραγμάτευση δεν άπτεται συγκεκριμένων μορφών και νοημάτων, ο τίτλος «Μη μου άπτου», που αναφέρεται στη σκηνή κατά την οποία ο Χριστός αποτρέπει τη Μαρία Μαγδαληνή να τον αγγίξει, καθώς αυτή αναπαρίσταται αφ’ ενός σε τοιχογραφία και αφ’ ετέρου σε εικόνα, στον Τίμιο Σταυρό και την Παναγία Καθολική αντιστοίχως, είναι εννοιολογικά αρμόζων για ν’ αποδώσει την προσέγγιση αυτή αποφόρτισης του παρελθόντος από περιττά βάρη, επιτρέποντας στον θεατή να μυθοποιήσει την όποια απουσία, υπερβαίνοντας το απτό και το ορατό.

Το διάφανο και διάτρητο μοτίβο με τα «Χερουβείμ» του Λευτέρη Τάπα, καθώς επικρέμαται ψηλά στο ταβάνι, λειτουργεί ως αναθηματικό φυλακτό για το «Μη μου άπτου» ενώ το «Ειλητάριο» της Τατιάνας Φεραχιάν, τοποθετημένο σε αψίδα του ΤιμίουΣταυρού, αποβαίνει ένας σύγχρονος κώδικας με μηνύματα παρμένα από τις ενεπίγραφες περγαμηνές, που κρατούν οι εικονογραφημένοι, στους τοίχους της ομώνυμης εκκλησίας,Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης.

Ο Λευτέρης Ολύμπιος καταθέτει ένα ζωγραφικό αφιέρωμα στη συναρπαστική σειρά απόδωρητές και αφιερωτές, που αναδιπλώνονται μέσα από τις τοιχογραφίες του Τιμίου Σταυρού, αποδίδοντας τα πορτραίτα τους μέσα από το ιδιοσυγκρασιακό, εξπρεσιονιστικότου ύφος, που συγχρωτίζεται με τον αφαιρετικό, αγιογραφικό ρεαλισμό του Βυζαντίου.Οι πιο πρόσφατες δημιουργίες του Άγγελου Μακρίδη, που ολοκληρώθηκαν μόλις τον Φεβρουάριο του 2014, προκύπτουν μέσα από την προσφιλή του πρακτική της επανεφεύρεσης λειτουργικών αντικειμένων. Φτυάρια που μετασχηματίζονται σε χωρικούς προσκυνητές και πιστούς, θα παρουσιαστούν, για πρώτη φορά, εντός των εκκλησιών της Παναγίας Καθολικής και του Τιμίου Σταυρού.

Ο Γλαύκος Κουμίδης μετουσιώνει τον σκάμνο σε μια σχηματοποιημένη αρχιτεκτονική συμπύκνωση, ανακαλύπτοντας και αποκαλύπτοντας εκ νέου την εκκλησιαστική αυτή επίπλωση μέσα από μια προοπτική, που την απεκδύει από τη χρηστική της κοινοτυπία, προσδίδοντάς της υπόσταση ιερατική και τελετουργική.

Δημιουργίες άλλων Κυπρίων εικαστικών καθώς επίσης και έργα των ζωγράφων ΣτέλιουΒότση, Γεώργιου Πολ. Γεωργίου, Στας Παράσκου, που δεν βρίσκονται εν ζωή, θα συμπεριληφθούν στο εικαστικό προσκύνημα «Μη μου άπτου», που στοχεύει να προσφέρει, τόσο στους Κύπριους όσο και τους ξένους επισκέπτες, τη δυνατότητα γνωριμίας με τη μεσαιωνική-βυζαντινή παρακαταθήκη και τις σηματοδοτήσεις της στην τρέχουσα καλλιτεχνική παραγωγή του τόπου.

Για πληροφορίες σχετικά με ειδικές ξεναγήσεις στο Πελένδρι, παρακαλώ επικοινωνήστε με το τηλέφωνο +357 97 778 799.