Μνήμες και Προεκτάσεις - Βαρνάβας Βαρνάβα

Η Γκαλερί Κυπριακή Γωνιά παρουσιάζει έκθεση ζωγραφικής του Βαρνάβα Βαρνάβα με τίτλο «Μνήμες και Προεκτάσεις».

Εγκαίνια από τον πρόεδρο του ιδρύματος "Ανάσα για Ζωή" κο. Γιάννη Μιχαήλ Μούσκου την Παρασκευή 29 Απριλίου στις 7.30 μ.μ.

Ο Βαρνάβας Βαρνάβα γεννήθηκε στην Κυθρέα το 1971. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης 2000 - 2006. Αυτή είναι δεύτερη ατομική του έκθεση. Έλαβε επίσης μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Κύπρο και Ελλάδα.

H ζωγραφική του χάους και της πειθαρχίας
Από την Μαρίνα Σχίζα, Ιστορικό Τέχνης

Η ζωγραφική ως εικονική αναπαράσταση πρωτοεμφανίστηκε στη ζωή του ανθρώπου στο τροφοσυλλεκτικό στάδιο, στην τελευταία φάση της παγετωνικής εποχής και αποτελεί το πρώτο εκπληκτικό δείγμα ενός κορυφαίου πολιτισμού. Έκτοτε, η ανάγκη του ανθρώπου να παράξει ή να αναπαράξει μια πραγματική ή φανταστική εικόνα με την βοήθεια φυσικών η ηλεκτρονικών μέσων και να τις αποτυπώσει πάνω σε μια επιφάνεια, αποτελεί την πιο αυθεντική μορφή εικαστικής δημιουργίας που παραμένει, ως διαδικασία, αναλλοίωτη.

H κίνηση του χεριού να αφήσει ίχνη σε μια επιφάνεια δημιούργησε από την κλασική εποχή, μέχρι την Αναγέννηση, από το σύγχρονο κόσμο μέχρι τη σημερινή εποχή, δεκάδες σχολές και ρεύματα, καταγράφοντας με εικόνες την ιστορία των πολιτισμών. Είτε με πετρώματα, είτε με πινέλο, γραφίδα ή μολύβι πάνω σε χαρτί, ύφασμα, ξύλο, καμβά ή στο drawing pad του ηλεκτρονικού υπολογιστή, το ζητούμενο παραμένει το ίδιο εδώ και χιλιάδες χρόνια. Την αποτύπωση της πραγματικότητας.

Μπορεί σήμερα η ζωγραφική, στην κλασική της φόρμα, με λάδι σε καμβά να σταθεί αντιμέτωπη στις νέες προκλήσεις και να αναμετρηθεί με τα αμέτρητα σύγχρονα μέσα έκφρασης και τις νέες τεχνολογικές προκλήσεις; Ερώτημα που τίθεται επιτακτικά όταν κανείς στέκεται απέναντι από ένα έργο ζωγραφικής. Ερωτήματα και προκλήσεις απέναντι στο έργο του ζωγράφου Βαρνάβα Βαρνάβα, ο οποίος ετοιμάζεται για τη δεύτερη έξοδο του μέσα από μια ατομική έκθεση. Μαθητής του μεγάλου Έλληνα εξπρεσιονιστή ζωγράφου, Μάκη Θεοφυλακτόπουλου, ο Βαρνάβας Βαρνάβα συνεχίζει το δρόμο που του έδειξε ο δάσκαλός του, αυτόν της πραγματικής ζωγραφικής η οποία ζει μόνο από την αλήθεια του δημιουργού της.

Δουλεύοντας σε μεγάλες επιφάνειες, όπου κυριαρχεί ο άνθρωπος -μοναχική φιγούρα ή μη, το θέμα λειτουργεί σχεδόν ως πρόσχημα. Εικόνες της καθημερινότητας η έμπνευση του. Μια αυλή, ένα δωμάτιο, το γήπεδο. Ο λόγος ύπαρξης της βασίζεται στην ιδέα μιας «καθαρής ζωγραφικής» που ζητά να κατακτήσει έναν νέο χώρο, να φθάσει σε καινοτόμες διατυπώσεις και να επιτύχει την ένταση, την εκπομπή της δημιουργικής ενέργειας. Με μαλακά περάσματα στους τόνους, ισορροπία στις εντάσεις, το καθαρό χρώμα και το σχέδιο υποτάσσονται στην περιπέτεια της επιφάνειας. Για τον Bαρνάβα Βαρνάβα ο καμβάς είναι μια τεράστια επιφάνεια ανοικτών προκλήσεων και προβλημάτων που αναζητούν λύσεις. Χώρος και άνθρωπος σε διάλογο, πραγματικό και εικαστικό όπου η ζωγραφική κινείται σε μια περιοχή μεταξύ του συγκεκριμένου και του αφηρημένου μέσα από την πυκνή γραφή και το πλούσιο χρώμα.

Καλλιτέχνης με ανησυχίες, ανατρεπτικός από τη φύση του δεν διστάζει να αναμετρηθεί με τους μεγάλους ζωγράφους και να γευματίσει στη χλόη με το Μανέ, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση το γεύμα μεταφέρεται σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Δεν διστάζει να παίξει με τις γεμάτες ένταση γραμμές του Φράνσις Μπέικον και να ανακατέψει τα χρώματα του Βαν Γκογκ. Άλλωστε, το ζητούμενο για τον καλλιτέχνη δεν είναι το θέμα αλλά η αναζήτηση της αλήθειας μέσα από τη ζωγραφική, σε μια σχέση σχεδόν παθολογική όπου η εικαστική αυτή έκφραση λειτουργεί για τον ίδιο ως μια φυσική ανάγκη.

Στα πιο πρόσφατα έργα του τα περιγραφικά στοιχεία σταδιακά λιγοστεύουν και τα χαρακτηριστικά αλλοιώνονται ενώ την ίδια στιγμή γίνονται πιο έντονα για να αποδώσουν μια άλλη οπτική, πιο βαθιά και εσωτερική. Η επιφάνεια χαράσσεται με ενέργεια σε πάστα μπογιάς, χτίζεται με παχύ στρώμα χρώματος, συγκεντρώνεται σε ακμές και υψώματα στον καμβά. Η ζωγραφική επιφάνεια παίρνει ποικίλες υφές, δηλώνεται με ανάγλυφα που προκαλούν την όραση και την αφή. Η νέα εικόνα σχηματίζεται από το παράλληλο χτίσιμο της μορφής με το υλικό, με διαρκή γκρεμίσματα της ύλης, αλλεπάλληλα σβησίματα και νέες εγγραφές.

Ο Βαρνάβας Βαρνάβα καταφέρνει να κατασκευάσει δύο χώρους, τον εσωτερικό εντός της φιγούρας και τον εξωτερικό γύρω από τη φιγούρα που λειτουργεί ως φυσική προέκταση της εσωτερικής της υπόστασης. Οι μορφές που ζωγραφίζει, στα πιο πρόσφατα έργα του, μοναχικές που συχνά βγαίνουν από το ομοιοχρωματικό φόντο και καταγράφουν μια γεμάτη ενέργεια εσωτερικότητα αλλά και εντονότερες εκφράσεις του ψυχισμού του απομόναχου ατόμου.

Ο καμβάς του άλλοτε δονείται από το χρώμα και τις δυνατές χειρονομίες και άλλοτε ηρεμεί. Οι ισχυρές τονικές αντιθέσεις κάποτε γίνονται μονοχρωμίες που ισορροπούν το έργο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η φόρμα διατυπώνεται με όλους τους τρόπους, γίνεται περισσότερο ή λιγότερο παραστατική, με άλλοτε ξεκάθαρα και άλλοτε διάφανα ίχνη, οι γραμμές και τα περιγράμματα άλλοτε βίαια αποτυπωμένα και άλλοτε αέρινα που θυμίζουν πρωτόγονες βραχογραφίες.

Σε αυτό το «χάος» που διακατέχει τις ζωγραφικές επιφάνειες των έργων του Βαρνάβα, μπορεί κανείς να αποκωδικοποιήσει την πειθαρχία που ακολουθεί ζωγραφίζοντας. Μια πειθαρχία που διέπει το χάος και την ωραιότητα της φύσης, όπου το παλιό αναμετριέται με το νέο, το οποίο διαλύεται και ξαναδημιουργείται μέσα από τις αλλεπάλληλες στρώσεις της μπογιάς και τις γεμάτες ενέργεια κινήσεις του πινέλου.

Μπορεί λοιπόν η ζωγραφική να είναι μοντέρνα και να ανήκει στην πρωτοπορία; Σίγουρα, η τέχνη δεν είναι παρθενογένεση. Τρέφεται τόσο από τη μνήμη όσο και από τη ζωή. Και ο ζωγράφος του 21ου αιώνα μπορεί να ανταποκρίνεται στην έννοια του μοντέρνου όπως την όρισε ο Μπωντλαίρ: «μοντέρνος είναι ο καλλιτέχνης που είναι παρών στον καιρό του, μια άγρυπνη συνείδηση θεωρούσα και αυτοθεωρούμενη. Μόνο τότε το έργο πληροί την αντινομική απαίτηση να είναι μέσα στο χρόνο αλλά και πέρα από το χρόνο, σύγχρονο και υπερχρονικό». Άλλωστε το διατύπωσε πολύ εύστοχα ο Άντον Τσέχωφ: «Δεν υπάρχει τίποτε καινούργιο στην τέχνη, εκτός από το ταλέντο». Στην περίπτωση του Βαρνάβα Βαρνάβα, το ταλέντο, αυτό το φυσικό χάρισμα που έχει, τον εφοδιάζει με την ικανότητα να εισχωρεί σε ανεξερεύνητα μονοπάτια της ζωής.

Ώρες Λειτουργίας
10:00 - 13:00 & 16:30 - 20:00